-
1 dać
* * *pf.1. (= przekazać) give; dać coś komuś give sth to sb, give sb sth; dać coś pod zastaw pawn sth; dać coś lekką ręką give sth away freely; dać coś na procent ( pieniądze) put sth in a savings account; dać coś komuś na słowo let sb have sth on trust, give sb sth on trust; dać coś komuś na kredyt handl. sell sb sth on credit; kto daje i odbiera, ten się w piekle poniewiera give a thing, and take a thing, to wear the devil's gold ring; kto szybko daje, ten dwa razy daje he gives twice who gives quickly; (there's) no rush to pay; dużo bym dał za to I'd give a lot/anything/the world/my right arm for that; dałbym nie wiem co I'd give anything.2. (= umożliwić) dać zgodę na coś agree to sth, give consent to sth; dać komuś ślub (o księdzu, urzędniku) marry sb; dać komuś rozwód (o urzędniku, sądzie) grant a divorce to sb; ( o małżonku) agree to divorce sb; dać do wyboru offer a choice; dać okazję do czegoś create an opportunity for sth; dać komuś wolną rękę (w czymś) give sb a free hand/blank check (to do sth).4. (= zapewnić) dać komuś wykształcenie/utrzymanie educate/feed sb; dać komuś pracę employ sb.5. (= pozwolić) let; dam sobie rękę uciąć przen. I'll bet you anything; daj, ja to zrobię let me do it; nie daj mu odejść/uciec don't let him go/get away; nie daj się prosić don't make me/us etc. get down on my/our etc. knees; nie dać innym dojść do głosu hold the stage; nie dał mi dojść do głosu I couldn't get a word in edgeways.6. (= zlecić) dać komputer do naprawy get one's computer fixed/serviced; dać ogłoszenie place an ad.7. przest. l. dial. (= położyć) put; daj to na półkę put it on the shelf.8. przest. l. dial. (= nastawić) turn (over), switch; daj telewizor na jedynkę turn l. switch the TV to (channel) one; daj to głośno play it loud; daj trochę głośniej/ciszej turn l. crank it up/down a bit.9. ( w zwrotach) dać komuś błogosławieństwo zwł. kośc. give sb a blessing, bless sb; daj Boże let's hope (to God), would to God; nie daj Boże/Bóg! God forbid!; dać komuś cynk pot. tip sb off, tip sb the wink; dać czadu pot. (= szybko jechać) floor it, step on it, put the pedal to the metal; (= głośno odtwarzać) pump up the volume, play l. hit it up; (o zespole = głośno grać) kick out the jams, cook; dać komuś do myślenia make sb (stop and) think; dać coś komuś do zrozumienia make sth clear to sb; dać komuś do zrozumienia, że... make it clear to sb (that)..., give sb to understand (that)...; dać komuś dowód miłości prove one's love to sb; dać drapaka/chodu pot. cut and run, take to one's heels; dać dupy wulg. obelż. pot. (= uprawiać seks) put out ( komuś for sb); wulg. pot. uj. (= spartaczyć robotę) screw (the job) up; daj głos! ( do psa) speak!; nie dam za to głowy I wouldn't swear to that; dać gwarancję guarantee, give/offer a guarantee; dać komuś kosza przest. pot. turn sb down, spurn sb, give sb the bounce; dać komuś krzyżyk na drogę bid sb good riddance; dajmy na to, że... pot. let's say that...; dać na tacę kośc. put (some) money on the (collection) plate; dać sobie na wstrzymanie pot. let it go; dać na zapowiedzi kośc. have one's/the banns published, publish the banns; dać komuś coś odczuć make sb feel sth; dać ognia fire; dać komuś po buzi/w twarz slap sb's face, slap sb across the face; dać komuś po nosie rap sb over the knuckles; ktoś nie dał po sobie poznać czegoś (uczuć, strachu) sb did not let sth show; dać komuś popalić/wycisk/do wiwatu pot. kick/whip sb's butt/ass, give sb a rough ride; dać słowo give one's word, make a promise; dać słowo honoru promise solemnly; dać komuś święty spokój leave sb alone; coś komuś nie daje spokoju sth gnaws/is gnawing at sb, sth eats away/is eating away at sb, sth haunts sb; dać czemuś radę manage sth; dać komuś radę take sb on; dać rozkaz give an order l. a command; dać komuś w kość pot. poop/wear sb out; dać komuś w czapę (= zabić) sl. waste sb; dać wiarę (czemuś) believe (sth); dać wyraz czemuś give expression to sth; dać z siebie wszystko do/give one's best; dać za wygraną give up; dać komuś znać let sb know; dam ci znać I'll let you know; to nic nie da that's no good.pf.1. tylko 3 os. sing. l. nieos. (= być realnym) tego nie da się zrobić it can't be done; ile się da as much as possible; na/o ile się da as far as possible; jak l. czym się da by any means possible/whatsoever.2. dać się poznać jako ktoś prove o.s. to be sb; dać się ponieść (emocjom/nerwom) get carried away; dać się nabrać be taken in; dać się nabrać na coś fall for sth; dawać się komuś we znaki give sb a hard time.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dać
-
2 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
3 spokój
- oju; m( stan psychiczny) calmness; ( cisza) calm, quiet; ( pokój) peacedaj spokój! — come off it! (pot)
dać sobie spokój z kimś/czymś — to forget sb/sth
proszę o spokój! — quiet, please!, order!
* * *mi-o-1. ( równowaga) calmness, quiet; (ducha, sumienia) ease, placidity; spokój ducha peace of mind; błogi spokój serenity; stoicki l. olimpijski spokój stoical calmness; mieć z kimś/czymś spokój have sb/sth off one's head; zachować spokój stay calm l. quiet, keep one's cool; dla świętego spokoju for the sake of peace of one's mind; daj mi (święty) spokój l. zostaw mnie w spokoju leave me alone, stop bothering me, get out of my face; dać sobie z czymś spokój let sth drop l. rest, give sth up; daj sobie z nim spokój forget about him; daj spokój! come on!, drop it!, knock it off!, let it ride!; ta myśl nie daje mi spokoju this thought is haunting me all the time; niedający spokoju ( o wspomnieniu) haunting; ( o myśli) uneasy; w spokoju at leisure; zostawić coś w spokoju let sth l. it rest, ease up on sth; dla spokoju sumienia for conscience's sake; zostawić kogoś w spokoju leave l. let sb alone, go easy on l. with sb; zakłócać komuś spokój invade l. disturb sb's privacy, intrude upon sb's privacy; dać całej sprawie spokój drop the thing l. matter; przyjąć coś ze spokojem be stoical about sth.2. (= cisza) calm, rest, tranquility; proszę o spokój! quiet, please!, order!; nie dawać komuś spokoju (o myśli, wątpliwościach) nag sb, prey on sb's mind; nie dawać komuś chwili spokoju keep bothering l. pestering l. bugging sb.3. rel. niech spoczywa w spokoju (may he l. she) rest in peace; msza za spokój duszy Adama a mass for the repose of the soul of Adam.4. (= ład) order, peace; spokój publiczny public order; spokój! order!; na świecie panowałby większy spokój, gdyby... the world would be a better place if...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spokój
-
4 spok|ój
m sgt (G spokoju) 1. (stan równowagi psychicznej) calmness; (opanowanie) composure- stoicki spokój stoic calmness- spokój ducha/sumienia peace of mind/ease of conscience- spokój wobec niepowodzeń calmness in face of failure- zachować spokój to remain calm- znosić ze spokojem krzywdy to suffer wrongs with calmness2. (spokojne życie) peace- burzyć czyjś spokój to disturb sb’s peaceful life3. (ład publiczny) peace- demonstracje przebiegały w spokoju the demonstrations were peaceful- policja przywróciła spokój w mieście the police restored peace in town4. (cisza) (wsi, miasteczka) quietness- spokój letniego popołudnia the quietness of a summer afternoon■ dać sobie spokój z kimś/czymś to give up on sb/sth, to forget sb/sth- dać komuś (święty) spokój to leave sb alone- dajcie spokój! jak tak można? come on! how can you?- ta sprawa/zagadka nie daje mi spokoju this matter/puzzle is haunting me- sąsiadka nie daje mi spokoju o psa my neighbour is constantly nagging me about my dog- modlić się za spokój czyjejś duszy Relig. to pray for sb’s soul- niech spoczywa w spokoju Relig. may s/he rest in peace- zrobić coś dla świętego spokoju to do sth for the sake of peace and quiet- spokój! a. proszę o spokój! silence, please!- tylko spokój może nas uratować the most important thing is to keep calmThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spok|ój
См. также в других словарях:
nie daje — {{stl 8}}{ktoś, coś} {{/stl 8}}nie daje {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}{{stl 22}}spokoju {{/stl 22}}{{stl 7}} ktoś, coś sprawia ciągle komuś kłopot, zaprząta umysł, nęka, gnębi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ta myśl nie dawała mu spokoju. Jej były… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
myśl — ż V, DCMs. myślli; lm MD. myślli 1. «czynność, funkcja, praca umysłu, zdolność myślenia; proces poznawczy, myślenie; władza psychiczna poznawcza, rozum, umysł; świadomość, pamięć» Bieg, tok, nurt myśli. Zaprzątać czymś myśl. Coś nie może wyjść z… … Słownik języka polskiego
dać — dk I dam, dasz, dadzą, daj, dał, dany dawać ndk IX, daję, dajesz, dają, dawaj, dawał, dawany 1. «przekazać komuś rzecz, którą się posiada lub rozporządza; obdarzyć czym; podarować, ofiarować, oddać; poświęcić co» Dawać pieniądze na utrzymanie.… … Słownik języka polskiego
dawać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Id, daję, daje, dawaćwaj {{/stl 8}}– dać {{/stl 13}}{{stl 8}}dk XIa, dam, da, dadzą, daj, dany {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} czynić kogoś właścicielem lub odbiorcą rzeczy, którą się… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dać — 1. Da Bóg; jak Bóg da «jeżeli wszystko dobrze się ułoży»: Za tydzień, jak Bóg da, będziemy już w kraju... Z. Kossak, Pożoga. 2. Dać coś poznać komuś; dać coś komuś do poznania, do zrozumienia «uzewnętrznić coś, uświadomić coś komuś, pozwolić się… … Słownik frazeologiczny
dawać — 1. Da Bóg; jak Bóg da «jeżeli wszystko dobrze się ułoży»: Za tydzień, jak Bóg da, będziemy już w kraju... Z. Kossak, Pożoga. 2. Dać coś poznać komuś; dać coś komuś do poznania, do zrozumienia «uzewnętrznić coś, uświadomić coś komuś, pozwolić się… … Słownik frazeologiczny
spokój — 1. Dać komuś (święty) spokój «przestać się wtrącać do kogoś, nie przeszkadzać komuś, nie niepokoić kogoś»: (...) dajcie mi święty spokój, sami sobie właźcie do zimnej wody, jeśli wola, a mnie nie zawracajcie głowy. Z. Żurakowska, Jutro. 2. Dać… … Słownik frazeologiczny
spać — ndk, śpię, śpisz, śpij, spał «być pogrążonym we śnie» Spać lekko, mocno, głęboko, smacznie. Spać twardym, ciężkim, kamiennym snem. Spać na wznak, na boku. Spać w łóżku, na łóżku. Iść, pójść spać. Kłaść, położyć kogoś spać. Komuś chce się spać … Słownik języka polskiego
kamień — 1. Bodaj się tacy na kamieniu rodzili «oby takich (ludzi) było więcej» 2. Być komuś, stać się dla kogoś kamieniem (młyńskim) u szyi «być komuś ciężarem, przeszkodą, stwarzać kłopot swoją obecnością»: (...) stałem się dla Alicji kamieniem u szyi.… … Słownik frazeologiczny
spokój — m I, D. spokójkoju, blm 1. «stan równowagi psychicznej lub fizycznej; brak oznak zdenerwowania, niepokoju» Duchowy, filozoficzny, kamienny, olimpijski, pozorny, udany spokój. Spokój ducha, duszy, sumienia. Nakazać sobie spokój. Silić się na… … Słownik języka polskiego
spać — 1. Coś nie daje komuś spać «coś kogoś gnębi, martwi, coś nie daje komuś spokoju»: Za kratą wszystko ma inny rozmiar i choć lata idą, to odchodzą bez celu. A ja tego przyjąć nie mogę do swojej wiadomości. To mnie boli i spać nie daje. S. Łubiński … Słownik frazeologiczny